Trầm cảm là căn bệnh phổ biến, có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được quan tâm, điều trị. Trầm cảm có nhiều cấp độ khác nhau tương ứng với các triệu chứng nặng, nhẹ. Vậy trầm cảm có mấy giai đoạn, làm thế nào để điều trị tình trạng này?
1. Trầm cảm là gì?
Trầm cảm là một rối loạn tâm lý phổ biến, ảnh hưởng đến cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của con người. Đây không chỉ là cảm giác buồn tạm thời mà là trạng thái kéo dài, khiến người bệnh mất hứng thú với cuộc sống, giảm năng lượng, và thậm chí có những suy nghĩ tiêu cực, bi quan về bản thân và tương lai.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trầm cảm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra gánh nặng bệnh tật trên toàn cầu. Nếu không được can thiệp kịp thời, trầm cảm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, bao gồm cả tự tử.
2. Dấu hiệu nhận biết trầm cảm
Việc nhận biết sớm dấu hiệu trầm cảm là điều rất quan trọng để có biện pháp hỗ trợ và điều trị hiệu quả. Một số biểu hiện phổ biến bao gồm:
2.1. Tâm trạng u uất kéo dài
Cảm thấy buồn bã, trống rỗng hoặc tuyệt vọng trong hầu hết thời gian.
Không còn hứng thú với những hoạt động từng yêu thích.
Thường xuyên khóc không rõ lý do.
2.2. Thay đổi trong giấc ngủ và ăn uống
Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
Chán ăn hoặc ăn uống vô độ dẫn đến thay đổi cân nặng bất thường.
2.3. Mệt mỏi và thiếu năng lượng
Luôn cảm thấy kiệt sức, dù không làm việc nặng.
Mất động lực, khó tập trung và ra quyết định.
2.4. Tự trách bản thân và cảm giác tội lỗi
Luôn cảm thấy mình vô dụng, thất bại.
Tự đổ lỗi về mọi thứ xung quanh.
2.5. Có ý nghĩ về cái chết hoặc tự tử
Nghĩ đến việc kết thúc cuộc sống như một cách giải thoát.
Lên kế hoạch hoặc có hành vi tự làm tổn thương bản thân.
Người bị trầm cảm thường cảm thấy bị xa cách với xã hội, họ mặc cảm và tự ti về bản thân. Ảnh minh họa.Nếu bạn hoặc người thân có ít nhất 5 dấu hiệu kể trên kéo dài trong hơn 2 tuần, hãy nghiêm túc xem xét khả năng bị trầm cảm và tìm kiếm sự giúp đỡ.
3. Nguyên nhân gây trầm cảm
Trầm cảm không có một nguyên nhân cụ thể mà là kết quả của sự kết hợp giữa các yếu tố:
Yếu tố sinh học: Mất cân bằng chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, dopamine…
Yếu tố tâm lý: Áp lực công việc, học tập, thất bại trong tình cảm, mất người thân…
Yếu tố môi trường: Môi trường sống tiêu cực, thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và xã hội.
Di truyền: Có người thân từng bị trầm cảm làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
4. Làm sao để vượt qua khủng hoảng tâm lý và trầm cảm?
4.1. Chấp nhận và thừa nhận vấn đề
Bước đầu tiên trong hành trình chữa lành là chấp nhận rằng bạn đang gặp vấn đề tâm lý. Việc phủ nhận hoặc cố gắng tỏ ra “ổn” có thể khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.
4.2. Tìm kiếm sự hỗ trợ
Đừng ngại chia sẻ với người thân, bạn bè hoặc tìm đến chuyên gia tâm lý. Trị liệu tâm lý hoặc thăm khám bác sĩ chuyên khoa tâm thần là giải pháp hiệu quả giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn này.
4.3. Tạo lập lối sống lành mạnh
Duy trì thói quen sinh hoạt đều đặn: ngủ đúng giờ, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.
Tập luyện thể thao: vận động làm tăng endorphin – hormone hạnh phúc giúp cải thiện tâm trạng.
Thiền và chánh niệm: giúp làm dịu tâm trí, nâng cao khả năng kiểm soát cảm xúc.
4.4. Hạn chế tiếp xúc với yếu tố tiêu cực
Tránh xa mạng xã hội nếu cảm thấy bị áp lực hoặc so sánh bản thân.
Hạn chế tiếp xúc với những người hay phán xét, tiêu cực.
4.5. Đặt mục tiêu nhỏ và kiên trì
Trong giai đoạn trầm cảm, hãy bắt đầu bằng những mục tiêu nhỏ như dọn dẹp phòng, đi bộ 10 phút mỗi ngày. Đừng kỳ vọng quá nhiều vào bản thân. Mỗi bước tiến dù nhỏ cũng là một thành tựu đáng ghi nhận.
Nên giữ tâm lý vui vẻ, hạn chế căng thẳng, áp lực nhằm ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh4.6. Sử dụng thuốc khi cần thiết
Trong một số trường hợp, thuốc chống trầm cảm có thể được kê đơn bởi bác sĩ. Tuy nhiên, không nên tự ý dùng thuốc mà cần tuân thủ hướng dẫn chuyên môn.
5. Khi nào cần đến chuyên gia?
Bạn nên tìm gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa khi:
Tình trạng kéo dài trên 2 tuần mà không cải thiện.
Có suy nghĩ hoặc hành vi tự tử.
👉Trầm cảm ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc, học tập và các mối quan hệ xã hội.
👉Đừng ngại việc tìm kiếm sự giúp đỡ. Giống như cơ thể cần được chữa lành khi bị thương, tâm trí cũng cần được chăm sóc khi tổn thương.
👉Hãy quan tâm đến sức khỏe tinh thần của bạn cũng như những người xung quanh. Vượt qua trầm cảm không phải là cuộc chiến đơn độc, bạn không cần phải mạnh mẽ một mình.
——————————-
BỆNH VIỆN ĐA KHOA AN VIỆT
Địa chỉ: 1E Số 1E Trường Chinh, Phường Tương Mai, Thành phố Hà Nội.
Hotline: 1900 28 38 – 0967 33 96 33
Website: www.benhvienanviet.com
Fanpage: https://www.facebook.com/benhvienanviet