Trong quan niệm phổ biến, đái tháo đường (tiểu đường) thường được xem là bệnh lý của người lớn tuổi. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỷ lệ đái tháo đường nội tiết ở người trẻ tuổi, thậm chí tuổi thiếu niên đang tăng nhanh đáng báo động. Việc phát hiện muộn hoặc chủ quan với triệu chứng ban đầu có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng sống lâu dài.
1. Đái tháo đường nội tiết là gì?
Đái tháo đường nội tiết là thuật ngữ chỉ nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa đường huyết do nguyên nhân nội tiết, trong đó phổ biến nhất là:
Đái tháo đường tuýp 1: Do tuyến tụy không sản xuất được insulin (thường xảy ra ở tuổi trẻ).
Đái tháo đường tuýp 2: Do đề kháng insulin hoặc sản xuất không đủ (trước đây chủ yếu gặp ở người lớn tuổi, nhưng hiện đang tăng nhanh ở người trẻ).
Một số dạng đái tháo đường thứ phát do bệnh lý nội tiết khác như Cushing, bệnh tuyến yên, tăng tuyến giáp,…
Theo TS.BS Lê Phong – Chuyên khoa Nội tiết -Tuyến giáp, Bệnh viện Đa khoa An Việt: “Ngày càng nhiều trường hợp bệnh nhân trong độ tuổi 15–35 được chẩn đoán mắc đái tháo đường. Điều đáng lo là nhiều người trẻ phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, khi đã có biến chứng tim mạch, thần kinh hoặc mắt.”
2. Vì sao người trẻ ngày nay dễ mắc đái tháo đường nội tiết?
Các nguyên nhân hàng đầu khiến tỷ lệ đái tháo đường tăng cao ở giới trẻ gồm:
Di truyền: Nếu bố mẹ có tiền sử tiểu đường, con cái có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Lối sống ít vận động: Dành nhiều thời gian ngồi học, làm việc, giải trí qua thiết bị điện tử.
Chế độ ăn không lành mạnh: Ăn nhiều thức ăn nhanh, đồ ngọt, nước ngọt có gas, ít rau củ.
Thừa cân – béo phì: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra đề kháng insulin.
Stress kéo dài và thiếu ngủ cũng làm rối loạn nội tiết và chuyển hóa đường.
Số người trẻ mắc bệnh đái tháo đường đang có xu hướng gia tăng3. Dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh đái tháo đường ở người trẻ
Phần lớn người trẻ mắc đái tháo đường nội tiết không có triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu, khiến bệnh tiến triển âm thầm. Một số dấu hiệu đáng chú ý gồm:
Khát nước nhiều, uống nước liên tục nhưng vẫn cảm thấy khô miệng
Tiểu nhiều, đặc biệt là vào ban đêm
Cảm giác mệt mỏi thường xuyên, thiếu năng lượng
Sụt cân bất thường dù ăn uống bình thường
Vết thương khó lành, thường bị nhiễm trùng da
Nhìn mờ, chóng mặt, dễ cáu gắt
Nếu bạn hoặc người thân trẻ tuổi xuất hiện các dấu hiệu trên, nên đi khám nội tiết và làm xét nghiệm đường huyết sớm.
4. Biến chứng nguy hiểm nếu phát hiện trễ
Bệnh đái tháo đường nếu không được kiểm soát tốt có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:
• Biến chứng tim mạch: Tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
• Biến chứng thần kinh: Gây tê bì tay chân, mất cảm giác, loét bàn chân.
• Biến chứng võng mạc: Gây suy giảm thị lực, thậm chí mù lòa.
• Tổn thương thận: Có thể dẫn tới suy thận mạn giai đoạn cuối.
• Rối loạn sinh sản: Ảnh hưởng đến nội tiết sinh dục, đặc biệt ở nữ giới.
TS.BS Lê Phong khuyến cáo: “Người trẻ mắc tiểu đường có thời gian sống dài phía trước, đồng nghĩa với thời gian tiếp xúc với biến chứng lâu hơn. Việc điều trị sớm, kiểm soát đường huyết tốt sẽ giảm thiểu tối đa rủi ro trong tương lai.”
Nếu không được kiểm soát tốt bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm5. Cách phòng ngừa đái tháo đường nội tiết ở người trẻ
Đái tháo đường có thể phòng ngừa hiệu quả bằng thay đổi lối sống và kiểm tra sức khỏe định kỳ:
✅ Lối sống lành mạnh
Tăng cường vận động: đi bộ, chạy bộ, đạp xe ít nhất 30 phút/ngày.
Hạn chế đồ ăn nhanh, thức ăn nhiều đường và chất béo.
Ưu tiên rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, cá, thịt nạc trong khẩu phần ăn.
Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng kéo dài.
Kiểm soát cân nặng hợp lý.
✅ Tầm soát định kỳ
Nên kiểm tra đường huyết mỗi 6–12 tháng nếu có yếu tố nguy cơ.
Làm xét nghiệm HbA1c định kỳ để đánh giá kiểm soát đường huyết trong 3 tháng.
Tư vấn nội tiết sớm khi có rối loạn kinh nguyệt, tăng cân bất thường, mụn kéo dài.
👉 Đái tháo đường nội tiết không còn là bệnh “của người lớn tuổi”. Ngày nay, người trẻ cũng có nguy cơ cao, đặc biệt trong xã hội hiện đại với lối sống ít vận động, nhiều stress.
👉 Việc phát hiện sớm – điều trị đúng – phòng ngừa kịp thời là chìa khóa bảo vệ sức khỏe nội tiết và tuổi trẻ lâu dài.
👉 Nếu bạn nghi ngờ mình hoặc người thân có dấu hiệu rối loạn nội tiết – đái tháo đường, hãy liên hệ ngay với các bác sĩ chuyên khoa Nội tiết – Tuyến giáp của Bệnh viện Đa khoa An Việt để được tư vấn, xét nghiệm và điều trị hiệu quả.
——————————-
BỆNH VIỆN ĐA KHOA AN VIỆT
Địa chỉ: 1E Số 1E Trường Chinh, Phường Tương Mai, Thành phố Hà Nội.
Hotline: 1900 28 38 – 0967 33 96 33
Website: www.benhvienanviet.com
Fanpage: https://www.facebook.com/benhvienanviet