Đừng Coi Thường Tiểu Đường Thai Kỳ – Nguy Hiểm Hơn Bạn Nghĩ

18/06/2025 15:07

Tiểu đường thai kỳ là một trong những biến chứng phổ biến trong thời kỳ mang thai, ảnh hưởng đến khoảng 2 – 10% phụ nữ mang thai mỗi năm. Tuy nhiên, không ít mẹ bầu vẫn chủ quan, cho rằng đây là tình trạng “tạm thời” và không quá đáng ngại. Thực tế, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra hàng loạt nguy cơ nguy hiểm cho cả mẹ và bé nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.

Trong bài viết này, các bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Đa khoa An Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tiểu đường thai kỳ và đưa ra những lời khuyên thiết thực để bảo vệ sức khỏe thai kỳ một cách trọn vẹn nhất.

1. Tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ là tình trạng lượng đường trong máu tăng cao bất thường trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là sau tuần thứ 24. Nguyên nhân chính là do sự thay đổi hormone làm giảm hiệu quả của insulin – loại hormone giúp điều hòa lượng đường trong máu.

Không giống với tiểu đường type 1 hoặc type 2, tiểu đường thai kỳ chỉ xuất hiện trong thai kỳ và thường biến mất sau sinh. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể để lại hậu quả lâu dài cho cả mẹ và bé.

Cần làm kiểm tra, xét nghiệm để xác định tiểu đường thai kỳ

2. Những nguy cơ tiềm ẩn từ tiểu đường thai kỳ

Theo TS. BS Lê Minh Châu – Chuyên khoa Phụ sản Bệnh viện An Việt: Tiểu đường thai kỳ nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng:

 Đối với mẹ bầu:

Tiền sản giật: Huyết áp cao, protein trong nước tiểu, dễ dẫn đến co giật và tổn thương nội tạng.

Sinh non: Lượng đường trong máu cao có thể kích thích chuyển dạ sớm.

Nguy cơ mắc tiểu đường type 2 sau sinh: Khoảng 50% phụ nữ từng bị tiểu đường thai kỳ sẽ phát triển thành tiểu đường type 2 trong vòng 5 – 10 năm sau sinh nếu không có biện pháp phòng ngừa.

Nhiễm trùng: Đặc biệt là nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm âm đạo.

 Đối với thai nhi:

Thai to (macrosomia): Lượng đường dư thừa chuyển từ mẹ sang thai nhi khiến bé phát triển quá mức, gây khó khăn khi sinh thường, tăng nguy cơ mổ lấy thai.

Hạ đường huyết sau sinh: Bé có thể bị tụt đường huyết nghiêm trọng trong những giờ đầu sau sinh.

Vàng da sơ sinh và nguy cơ béo phì, tiểu đường type 2 khi trưởng thành.

Trong trường hợp nặng, tiểu đường thai kỳ không được kiểm soát có thể dẫn đến thai chết lưu.

3. Dấu hiệu nhận biết tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng rõ ràng, nên rất dễ bị bỏ qua. Một số dấu hiệu có thể gặp bao gồm:

 Khát nước nhiều

 Đi tiểu thường xuyên

 Mệt mỏi bất thường

 Tăng cân nhanh bất thường

 Nhiễm trùng nấm tái diễn

Tuy nhiên, cách chính xác nhất để phát hiện là thông qua xét nghiệm dung nạp glucose (OGTT) vào tuần thứ 24 – 28 của thai kỳ.

4. Ai có nguy cơ cao mắc tiểu đường thai kỳ?

Một số đối tượng có nguy cơ cao bao gồm:

• Mẹ bầu trên 30 tuổi

• Có chỉ số BMI ≥ 25 (thừa cân, béo phì)

• Tiền sử gia đình có người mắc tiểu đường

• Thai kỳ trước từng bị tiểu đường thai kỳ hoặc sinh con nặng trên 4kg

• Ít vận động, chế độ ăn giàu tinh bột, đường

Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm sớm hơn trong tam cá nguyệt đầu tiên.

5. Cách phòng ngừa và kiểm soát tiểu đường thai kỳ

TS. BS Lê Minh Châu – Chuyên khoa Phụ sản Bệnh viện An Việt khuyến nghị một số biện pháp sau để giảm thiểu nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ và đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé:

 Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Hạn chế tinh bột, đường đơn: Bánh kẹo, nước ngọt, cơm trắng nên giảm thiểu tối đa.

Tăng cường chất xơ: Rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt giúp ổn định đường huyết.

Ăn chia nhỏ bữa: 5 – 6 bữa/ngày để tránh tăng đường huyết đột ngột.

Uống nhiều nước, tránh nước ép trái cây ngọt.

 Tăng cường vận động

Đi bộ nhẹ nhàng 30 phút/ngày hoặc tập yoga bầu dưới sự hướng dẫn của chuyên gia giúp cải thiện sự nhạy insulin.

 Theo dõi đường huyết thường xuyên

Bác sĩ sẽ hướng dẫn mẹ bầu sử dụng máy đo đường huyết tại nhà nếu cần thiết.

Xét nghiệm HbA1c (đường huyết trung bình trong 3 tháng) sẽ giúp đánh giá tình trạng kiểm soát bệnh.

 Thăm khám định kỳ tại cơ sở y tế uy tín

TS.BS Lê Minh Châu có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa

Tại Bệnh viện Đa khoa An Việt, mẹ bầu sẽ được theo dõi sát sao bởi đội ngũ bác sĩ sản khoa và nội tiết chuyên sâu.

Hệ thống xét nghiệm hiện đại, dịch vụ chăm sóc tiền sản – hậu sản toàn diện đảm bảo an toàn tối đa cho thai kỳ.

Tiểu đường thai kỳ không phải là vấn đề có thể xem nhẹ. Việc phát hiện sớm và kiểm soát tốt sẽ giúp giảm thiểu tối đa các rủi ro cho mẹ và bé.

Đừng vì tâm lý chủ quan hay sợ phiền mà bỏ qua các xét nghiệm cần thiết.

Nếu bạn đang mang thai hoặc chuẩn bị mang thai, hãy chủ động thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện An Việt để được tư vấn, tầm soát và điều trị kịp thời nếu cần thiết.

Hãy nhớ rằng: Một thai kỳ khỏe mạnh bắt đầu từ sự hiểu biết và chủ động của chính bạn.