Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc, tài chính, các mối quan hệ xã hội và ngay cả việc lo lắng về khả năng sinh sản có thể khiến nhiều cặp vợ chồng rơi vào tình trạng stress kéo dài. Không ít chị em thắc mắc: “Liệu stress có ảnh hưởng đến khả năng mang thai không? Có nghiêm trọng không?” Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ mối liên hệ giữa stress và khả năng thụ thai, cũng như cách kiểm soát để tăng cơ hội làm cha mẹ.
1. Stress là gì và tại sao lại phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản?
Stress là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước áp lực, có thể xuất phát từ thể chất, tinh thần hoặc môi trường sống. Khi bị stress, cơ thể sẽ sản sinh hormone cortisol và adrenaline, khiến nhịp tim tăng, huyết áp cao và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản thường dễ rơi vào tình trạng stress do nhiều yếu tố:
• Áp lực công việc, học tập.
• Căng thẳng trong hôn nhân hoặc gia đình.
• Áp lực từ việc hiếm muộn, mong con.
• Lối sống thiếu cân bằng: thức khuya, dinh dưỡng kém, ít vận động.
2. Stress ảnh hưởng đến khả năng mang thai như thế nào?
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng stress không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn tác động trực tiếp đến hệ sinh sản của cả nam và nữ.
2.1. Ở phụ nữ
• Rối loạn rụng trứng: Stress kéo dài làm rối loạn vùng dưới đồi và tuyến yên – hai cơ quan kiểm soát hormone sinh sản. Hệ quả là chu kỳ kinh nguyệt không đều, trứng không rụng hoặc rụng muộn.
• Giảm chất lượng trứng: Cortisol cao khiến trứng kém chất lượng, giảm khả năng thụ tinh.
• Ảnh hưởng niêm mạc tử cung: Stress có thể làm mỏng niêm mạc, khiến phôi khó làm tổ.
• Tăng nguy cơ sảy thai: Nghiên cứu cho thấy phụ nữ căng thẳng trong giai đoạn đầu thai kỳ có nguy cơ sảy thai cao hơn.
2.2. Ở nam giới
Không chỉ phụ nữ, stress cũng ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe sinh sản nam giới:
• Giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.
• Rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục.
• Ảnh hưởng đến quá trình di chuyển và khả năng thụ tinh của tinh trùng.
3. Stress và khả năng thụ thai tự nhiên
Các nghiên cứu chỉ ra rằng những cặp đôi thường xuyên căng thẳng có tỷ lệ thụ thai tự nhiên thấp hơn 20 – 30% so với cặp đôi giữ được tinh thần thoải mái. Nguyên nhân chính là sự mất cân bằng nội tiết tố và suy giảm chức năng sinh sản do stress gây ra.
4. Stress ảnh hưởng thế nào đến các phương pháp hỗ trợ sinh sản?
Ngay cả khi áp dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại như IUI (bơm tinh trùng vào buồng tử cung) hay IVF (thụ tinh trong ống nghiệm), stress vẫn có thể là rào cản:
• Ở phụ nữ, stress làm giảm khả năng đáp ứng với thuốc kích trứng, ảnh hưởng đến số lượng trứng thu được.
• Ở nam giới, căng thẳng khiến tinh dịch đồ cho kết quả kém hơn.
• Stress làm giảm tỷ lệ thành công của IVF, vì tinh thần căng thẳng ảnh hưởng đến sự làm tổ và phát triển của phôi.
5. Làm thế nào để kiểm soát stress, tăng cơ hội mang thai?
Để tăng khả năng có con, việc kiểm soát stress là vô cùng quan trọng. Một số giải pháp mà các chuyên gia khuyến nghị bao gồm:
5.1. Thay đổi lối sống
• Ngủ đủ giấc, duy trì giờ giấc sinh hoạt điều độ.
• Ăn uống cân bằng, bổ sung rau xanh, trái cây, chất béo tốt và thực phẩm giàu omega-3.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: yoga, bơi lội, đi bộ, thiền.
5.2. Chia sẻ và tìm sự hỗ trợ
• Chia sẻ áp lực với chồng, gia đình hoặc bạn bè để giảm bớt gánh nặng tâm lý.
• Tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc tư vấn tâm lý nếu căng thẳng kéo dài.
5.3. Quản lý công việc và cảm xúc
• Biết sắp xếp công việc hợp lý, tránh ôm đồm quá nhiều.
• Thực hành các kỹ thuật thư giãn: thở sâu, nghe nhạc, đọc sách, du lịch ngắn ngày.
5.4. Khám và điều trị sớm
Nếu sau 6 – 12 tháng quan hệ đều đặn không có thai, cả hai vợ chồng nên đến cơ sở y tế chuyên khoa hiếm muộn để kiểm tra. Việc phát hiện sớm nguyên nhân (dù là do stress hay yếu tố bệnh lý) sẽ giúp điều trị hiệu quả hơn.
6. Lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa
Các bác sĩ sản phụ khoa nhấn mạnh:
• Stress không phải là nguyên nhân duy nhất gây hiếm muộn, nhưng lại là yếu tố nguy cơ quan trọng làm giảm khả năng thụ thai.
• Giữ tinh thần thoải mái, lối sống lành mạnh kết hợp thăm khám định kỳ sẽ giúp nâng cao sức khỏe sinh sản.
• Nếu áp lực tâm lý quá lớn, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ tâm lý hoặc các chuyên gia hỗ trợ để tránh tình trạng stress kéo dài.
👉Stress thực sự có ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng mang thai của cả nam và nữ. Không chỉ gây rối loạn nội tiết, giảm chất lượng trứng và tinh trùng, stress còn làm giảm tỷ lệ thành công ngay cả khi áp dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
👉Vì vậy, việc quản lý stress và duy trì tinh thần lạc quan là chìa khóa quan trọng giúp các cặp vợ chồng sớm đạt được ước mơ làm cha mẹ.
——————————-
BỆNH VIỆN ĐA KHOA AN VIỆT
Địa chỉ: 1E Số 1E Trường Chinh, Phường Tương Mai, Thành phố Hà Nội.
Hotline: 1900 28 38 – 0967 33 96 33
Website: www.benhvienanviet.com
Fanpage: https://www.facebook.com/benhvienanviet